μετάφραση της Χριστίνα-Ζωή Μπακάλη
Πηγή: « La précarisation de l’enseignement supérieur et de la recherche nous asphyxie »
Άρθρο για τις πρώτες συναντήσεις σε εθνικό επίπεδο των προσωρινών εργαζομένων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα.
«Η προσωρινότητα στην ανώτατη εκπαίδευση και στην έρευνα μας ασφυκτιά»
Αναδημοσιεύουμε το παρακάτω το άρθρο που αφορά τις πρώτες συναντήσεις σε εθνικό επίπεδο των επισφαλώς εργαζομένων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα οι οποίες έλαβαν χώρα τον Μάιο και δημοσιεύτηκαν την Πέμπτη 16 Ιουνίου στην γαλλική εφημερίδα Le Monde.
Από τον Gabriel Bortzmeyer εκ μέρους της συλλογικότητας των επισφαλώς εργαζομένων στην ανώτατη εκπαίδευση και την έρευνα.
«Δουλεύω τη διδακτορική μου διατριβή στον κλάδο της Ιστορίας εδώ και 5 χρόνια και δεν επωφελούμαι καμία χρηματοδότηση αντίστοιχη της δουλειάς μου σαν ερευνήτρια. Σαν διδακτορικός είμαι επίσης προσωρινά επιφορτισμένη με τη διδασκαλία σε ένα πανεπιστήμιο που βρίσκεται 50 km μακριά από το σπίτι μου και τα έξοδα της μετακίνησης δεν υποστηρίζονται από τον εργοδότη μου. Πληρώνομαι καθαρά 30 ευρώ την ώρα, αλλά ο χρόνος που απαιτείται για να ετοιμάσω τα μαθήματα και να διορθώσω τις εργασίες δε λαμβάνεται υπ’ όψιν. Επιπλέον, για να επωφεληθεί το πανεπιστήμιο από την αμοιβή που μου δίνεται, πρέπει να πληρώνω μόνη μου τα τέλη της εγγραφής, σαν μία φοιτήτρια του πανεπιστημίου. Συνεπώς, το πανεπιστήμιο με προσλαμβάνει χωρίς να καλύπτει την κοινωνική μου ασφάλιση και την ανεργία. Ο μισθός δε μου παρέχεται σε μηνιαίες δόσεις. Μου παρέχεται σε μία δόση περίπου έξι μήνες μετά το τέλος του εξαμήνου. Δεν είναι πλέον σίγουρο αν αυτός ο μισθός αρκεί για να ζήσω, έτσι δουλεύω και τρεις μέρες την εβδομάδα σαν ημι-απασχολούμενη διοικητικός υπάλληλος στη γραμματεία του τμήματός μου, με συμβόλαιο 3 μηνών, όπου αναλαμβάνω να διευθετήσω τις εγγραφές εκατοντάδων φοιτητών οι οποίοι εγγράφονται κάθε χρόνο στο προπτυχιακό επίπεδο. Έτσι καλούμαι να προχωρήσω τη διατριβή μου κατά τη διάρκεια του σπάνιου ελεύθερου χρόνου που διαθέτω.»
« Είμαι κάτοχος διδακτορικού στη κοινωνιολογία. Εδώ κι 6 χρόνια, θέτω υποψηφιότητα κάθε χρόνο σε θέσεις υπευθύνου για τη διεξαγωγή συνεδρίων. Για να εμπλουτίσω το βιογραφικό μου και να παραμείνω στα δρώμενα, διδάσκω πολλές ώρες και αναλαμβάνω μαθήματα τα οποία κανένας δε θέλει. Εναλλάσσομαι μεταξύ τυχαίων ερευνητικών συμβάσεων και περίοδων ανεργίας. Συνήθως συνάπτω συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τόσο πριν την έναρξη όσο και μετά τη λήξη τους μου ζητούν να δουλέψω παρέχοντας υπηρεσίες στην ομάδα,. Η εν λόγω συμβάσεις ποτέ δεν υπογράφονται στην ώρα τους και συχνά πληρώνομαι με καθυστέρηση ένα με δύο μήνες. Ένας επιφανής ακαδημαϊκός φορέας επιχείρησε να με προσλάβει σαν αυτόαπασχολούμενο για να δουλεύω σε ένα δικό του ερευνητικό πρόγραμμα. Κάθε φορά, ο φόρτος εργασίας μου είναι αντίστοιχος με εκείνον των συναδέλφων κατόχων διδακτορικών, αλλά ο μισθός μου, τα επαγγελματικά μου δικαιώματα και η αναγνώριση δεν επέρχονται. Το να διαμαρτυρηθώ θα με εξέθετε με αποτέλεσμα να μην με προσλαμβάνουν.»
Αυτές οι ατομικές περιπτώσεις απεικονίζουν την επισφάλεια που αγγίζει την πλειοψηφία των εργαζομένων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα. Οι θεσμοί γνωρίζουν ήδη τι ετοιμάζει αυτός ο νόμος που αφορά τα εργασιακά για τον κόσμο της μισθωτής εργασίας. Εκπαιδευτικοί, ερευνητές, διοικητικοί, τεχνικοί για τη συντήρηση και την ασφάλεια της εκπαίδευσης και της έρευνας, όλα τα επαγγέλματα και οι θέσεις πλήττονται. Έτσι, γινόμαστε σταδιακά πάροχοι υπηρεσιών, σκλάβοι για ένα ευχαριστώ και φιμωμένοι, ενώ βράζουμε από θυμό.
Αυτές οι συνθήκες συχνά είναι ακόμα χειρότερες στον ιδιωτικό τομέα. Η κακομεταχείριση έχει γίνει συχνό φαινόμενο, όπως η ξεκάθαρη απουσία πληρωμής της εργασίας, η οποία στο τέλος παρακάμπτεται μπροστά στην κοινή επιτροπή εργοδοτών –εργαζομένων που διερευνά και δικάζει τέτοια ζητήματα (Prud’homme). Εκεί, είναι κατακριτέο να παραπονιέται κανείς, καθώς οι εργαζόμενοι ρισκάρουν να απορριφθούν και να εγγραφούν στη λίστα των ανθρώπων που δε θα προσληφθούν ποτέ ξανά. Η υπακοή αγοράζεται με εκβιασμό για την εργασιακή σταδιοδρομία και με την υπόσχεση ότι μία μέρα θα πάρεις τον τίτλο. Οι μειώσεις των θέσεων εργασίας επιμηκύνουν και σχεδόν μονιμοποιούν την υποτιθέμενη προσωρινή επισφάλεια σε. Παράλληλα, δε λαμβάνουν υπ’ όψιν το γεγονός ότι οι ανισότητες στην πρόσβαση για εργασία ευνοούν την παγίωση των ίδιων προσώπων στις θέσεις ισχύος, προσώπων συνήθως γένους αρσενικού, χρώματος λευκού και αντίληψης αστού. Όταν κάποιος καταφέρει να καταλάβει μία θέση, αυτό γίνεται συχνά σε αρκετά προχωρημένη ηλικία. Το γεγονός ότι είναι απίθανο να κατακτήσουμε σταθερές συνθήκες ζωής πριν τα σαράντα έχει καταστροφικές συνέπειες για την ύπαρξή μας.
Η αντίληψη με όρους καθαρού management της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας είναι ακόμα πιο εμφανείς. Η ανεπάρκεια των μέσων, η επισφάλεια στο καθεστώς, η λογική του ορισμένου χρόνου και θεσμική διαχείριση δεν μπορούν παρά να υποβαθμίζουν την ποιότητα της δουλειάς μας και των παροχών μας στο δημόσιο τομέα. Επιπλέον, οι δουλειές μας συνεχώς εμποδίζονται από το χαμένο χρόνο, καθώς κάθε μέρα αναγκαζόμαστε να συντάσσουμε φακέλους για να ζητήσουμε χρηματοδότηση, συχνά όμως χωρίς αποτέλεσμα. Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στα πανεπιστήμια και στην έρευνα έχουν τελικά καταλήξει σε ένα διαρκή και επικίνδυνο ανταγωνισμό μεταξύ των ιδρυμάτων. ι πρόεδροι των πανεπιστημίων έχουν δει τα εισοδήματά τους να αυξάνονται, παρόλο που το προσωπικό τους κατά πλειοψηφία εργάζεται επισφαλώς. Όσον αφορά τους προϋπολογισμούς, αυτοί κάθε χρόνο όλο και περισσότερο ροκανίζονται.
Εμείς, οι προσωρινά εργαζόμενοι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα, έχουμε υπάρξει «αόρατοι» για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά ο αριθμός μας συνεχώς αυξάνεται και ο ρόλος μας στην έρευνα και την εκπαίδευση είναι κεντρικός. Παρόλα αυτά, όλες αυτές οι συνθήκες μας κάνουν να είμαστε όλο και λιγότερο σε θέση να διασφαλίσουμε την έρευνα ως κοινωνικό λειτούργημα, όσο και την παραγωγή και τη διάχυση της γνώσης. Η προσωρινότητα των εργαζομένων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα σημαίνει επίσης ότι η εκπαίδευση και η ποιότητα που αυτή αντανακλά και για τις οποίες εμείς θα συνεχίσουμε να μαχόμαστε, οδηγούνται σε θάνατο. Αρνούμαστε να σιωπήσουμε από εδώ και πέρα. Με τη συνέχιση των κινητοποιήσεων κόντρα στο νόμο για τα εργασιακά, τον οποίο αντιπαλεύουμε με την ίδια λογική όπως και την κακομεταχείριση που περιγράφηκε παραπάνω, έχουμε αποφασίσει να οργανώσουμε τις τοπικές συλλογικότητες της ομοσπονδίας σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβάνοντας όλους τους προσωρινά εργαζομένους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας ώστε να είμαστε έτοιμοι. Οι διεκδικήσεις μας είναι όχι μόνο απλές αλλά και ρεαλιστικές:
- Κατοχύρωση όλων των συμβασιούχων και των προσωρινά εργαζομένων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα, οι οποίοι δουλεύουν σε μόνιμες θέσεις εργασίας.
- Μαζική δημιουργία και δημόσια χρηματοδότηση τόσο συμβάσεων για υποψήφιους διδάκτορες όσο και θέσεων εργασίας για όσους τις δικαιούνται, στα πανεπιστήμια και την έρευνα. Το παραπάνω αφορά το σύνολο των επαγγελμάτων όπως εκπαιδευτικούς, ερευνητές, βιβλιοθηκάριους, διοικητικό και τεχνικό προσωπικό, προσωπικό για καθαριότητα. Να πραγματοποιηθεί με ανακατανομή των χρημάτων, κυρίως αυτών που θα απέμεναν αν δεν υπήρχε η φορολογική μείωση στις επιχειρήσεις, προκειμένου να επενδύσουν οι ίδιες στην έρευνα και την ανάπτυξη (R & D).
- Δημόσιος έλεγχος στο καθεστώς της επισφάλειας μέσα στα πανεπιστήμια και τους οργανισμούς της έρευνας. Απογραφή σε ισολογισμούς των κτιρίων, του αριθμού και του φόρτου εργασίας των συμβασιούχων, των προσωρινά εργαζομένων και των εργαζομένων σε καθεστώς εργολαβίας.
- Η πληρωμή των προσωρινά εργαζομένων και των συμβασιούχων να γίνεται σε μηνιαίες δόσεις. Σεβασμός στο δικαίωμα στην εργασία όπως η υποχρέωση να υπογράφεται σύμβαση πριν την έναρξη της εργασίας και να υποβάλλεται πληρωμή κάθε μήνα.
- Τέλος στη δωρεάν εργασία, την απληρωσιά και την κατάχρηση της πρακτικής άσκησης. Αμοιβή όλων αυτών των «αόρατων» εργασιών που πραγματοποιούνται από υποψήφιους διδάκτορες, όπως η επιτήρηση στις εξετάσεις, η διόρθωση γραπτών, οι επιπρόσθετες απλήρωτες ώρες, η μη αμειβόμενη εργασία στα ερευνητικά project.
- Η πρόσβαση στο επίπεδο του διδακτορικού πρέπει να είναι δικαίωμα για όλους. Οι διδάκτορες πρέπει να αμείβονται ευπρεπώς για να κάνουν τη δουλειά τους, αυτήν της παραγωγής γνώσης, χωρίς από τα πριν να τίθενται όρια για τη διάρκεια της διδακτορικής τους διατριβής και με απαλλαγή από τα τέλη της εγγραφής τους.
- Διαφάνεια στην διανομή της χρηματοδότησης για τις διδακτορικές διατριβές, για τις θέσεις προσωρινά εργαζομένων στην εκπαίδευση και την έρευνα και για τις συμβάσεις των μετά-διδακτορικών. Διαφάνεια και στις διαδικασίες της αξιολόγησης των προσόντων και της πρόσληψης των εκπαιδευτικών και των ερευνητών με δημοσιοποίηση των κατατιθέμενων αναφορών για την επιλογή και για την απόρριψη, αντίστοιχα.
- Επιμήκυνση της διάρκειας της παρουσίας των διδακτόρων στο εργαστήριό τους με πρόσβαση στις παροχές και στις χρηματοδοτήσεις με τον ίδιο τρόπο που την δικαιούνται οι υπόλοιποι εργαζόμενοι.
- Κατάργηση των κριτηρίων, όπως αυτό της εθνικότητας, για την πρόσβαση σε θέσεις εργασίας και σε χρηματοδοτήσεις. Παραχώρηση κατοικίας των εργαζομένων ξένων υποψήφιων διδακτόρων και διδακτόρων διασφαλίζοντας παράλληλα την πρόσβαση σε παροχές ανεργίας μετά τη λήξη της σύμβασης εργασίας τους.
- Αγώνας ενάντια στις διακρίσεις που προβαίνει το σύστημα στα πανεπιστήμια και την έρευνα, οι οποίες υποστηρίζουν και ενισχύουν τις καταστάσεις επισφάλειας στο εσωτερικό τους.