Για ποιον είναι το κέρδος τελικά;

Λίγα λόγια για την αύξηση του κατώτατου μισθού

Τις τελευταίες μέρες το μόνο που ακούμε είναι οι πανηγυρισμοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για την «τεράστια επιτυχία» αύξησης του κατώτατου μισθού στα 650 ευρώ στη 1 Φλεβάρη, κατορθώνοντας ταυτόχρονα να μειώσει τη μαύρη εργασία, να επαναφέρει τις διαπραγματεύσεις για Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και να μειώσει σε μεγάλο βαθμό τα ποσοστά της ανεργίας. Αυτό θα πει μεταμνημονιακή περίοδος. Ή και όχι… Πριν φανούμε εριστικοί και προκατειλημμένοι, όμως, ας δούμε πιο προσεκτικά την κατάσταση.

Τι σημαίνει στην πραγματικότητα αύξηση του κατώτατου μισθού σήμερα;

Μετά από τη μείωση του κατώτατου μισθού κατά 22% (32% για τους νέους κάτω των 25 με την επιβολή του υποκατώτατου) το 2012, την ελπίδα που ερχόταν ως υπόσχεση του ΣΥΡΙΖΑ για επαναφορά στα 751 και κατάργηση του υποκατώτατου μισθού, καταλήξαμε στα 650 ευρώ μεικτά (545 καθαρά) με το λαό να την πληρώνει τόσα χρόνια και τη νέα γενιά να μπαίνει με το ζόρι στην αγορά εργασίας με αμοιβή ακόμα μικρότερη από τον ήδη μειωμένο μισθό.

Πολύ ωραία αλλαγή ακούγεται, αν αναλογιστεί κάποιος ότι ένα ποσοστό εργαζομένων, περίπου το 20%, θα πάρει αύξηση κάποια ευρώ. Ωστόσο, η υλοποίηση ενός σωρού από αντεργατικές αναδιαρθρώσεις, όπως η υπονόμευση των ΣΣΕ στην πραγματικότητα (παρά τα όποια λεγόμενα της κυβέρνησης), η αύξηση της ελαστικής εργασίας, της φορολογίας από του χρόνου, των ενοικίων και σε συνδυασμό με τους συντελεστές του ΦΠΑ, των ειδικών φόρων (καύσιμα, τρόφιμα, ποτά), η καθιέρωση νέων φόρων, όπως ο ΕΝΦΙΑ αλλά και η κατάργηση επιδομάτων ή σκλήρυνση των κριτηρίων δικαιώματος επιδομάτων σε παρανοϊκό βαθμό  είναι από τα λίγα που αναδεικνύουν πως αυτά τα λίγα ευρώ δεν δίνουν στην πραγματικότητα ούτε ανάσα παραπάνω στο λαό και τη νεολαία. Παράλληλα, το ποσοστό αύξησης των χαμηλόμισθων (κάτω από 700 ευρώ) έχει αυξηθεί στο 37,4% το 2017 από το 13% που ήταν το 2009.

Και ενώ λέγεται πως το ποσοστό της ανεργίας μειώθηκε στο 19%, θα πίστευε κανείς πως ένας εργαζόμενος θα βρίσκει πιο εύκολα δουλειά. Σύμφωνα, όμως, με στοιχεία της έκθεσης της ΙΝΕ ΓΣΕΕ (Μάιος και Οκτώβρης 2018), η σχετική βελτίωση του ποσοστού σχετίζεται με κυκλικές, και άρα παροδικές αλλαγές, καθώς παρατηρείται ότι η μείωση της ανεργίας δεν μεταφράζεται αυτόματα σε αύξηση της απασχόλησης, αφού περίπου το 30% της μείωσης της ανεργίας προκύπτει από τη μείωση του πληθυσμού κυρίως λόγω μετανάστευσης. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι, το χαμηλότερο ποσοστό αποδίδεται, κυρίως, στα ολιγόμηνα προγράμματα του ΟΑΕΔ και στο γεγονός ότι δεν προσμετρούνται στις επίσημες στατιστικές οι αποθαρρημένοι άνεργοι, οι ακούσια υποαπασχολούμενοι και το πρόσθετο λοιπό δυναμικό (385.000 άτομα), φτάνοντας τελικά στο 27,52% σαν «πραγματικό» ποσοστό ανεργίας.

Είναι λογικό να σκεφτεί κάποιος ότι αυτή η αύξηση του κατώτατου μισθού φέρνει και αύξηση και σε επιδόματα που σχετίζονται με αυτόν, όπως το επίδομα ανεργίας. Πόσους καλύπτουν όμως αυτά τα επιδόματα; Για παράδειγμα, το 2017 καταγράφηκε ότι το επίδομα ανεργίας καλύπτει ένα 13% των ανέργων. Αρκετά χαμηλό θα παρατηρούσε κάποιος με τέτοια ποσοστά ανεργίας. Ταυτόχρονα, οι προσλήψεις με ευέλικτες μορφές εργασίας το 2017 αντιστοιχούν στο 54,9%, έτος που στις συνολικές προσλήψεις το 55% από αυτές ήταν με ευέλικτες μορφές εργασίας και το οποίο συμβαίνει τα τελευταία 4 χρόνια.

Συνολικά υπολογίζεται πως η μείωση των μισθών κατά την περίοδο 2010-2018, λαμβάνοντας υπόψη τις μεταβολές στην παραγωγικότητα, στην οποία ήταν μικρότερη η μείωση σε σχέση με αυτή του μισθού, βρίσκονται κατά 14% χαμηλότερα σε σχέση με το 2010. Δεδομένου ότι μια μείωση των ακαθάριστων μισθών μεγαλύτερη από τη μεταβολή της παραγωγικότητας ωφελεί τα ακαθάριστα κέρδη των επιχειρήσεων, τότε εύκολα συμπεραίνει κανείς, πως τέτοια μεγάλη μείωση εξυπηρετεί τη στήριξη της κερδοφορίας των επιχειρήσεων (προ φόρων)¹.

Επομένως, ποιος κερδίζει πραγματικά από αυτή την αύξηση; Ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Ανάλυσης στην Εθνική Τράπεζα, κ. Νίκος Μαγγίνας, επισημαίνει σε δημόσιες ομιλίες του πως οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να απορροφήσουν ένα τέτοιο μικρό ποσοστό αύξησης, ειδικά μετά από πολυετή περίοδο συρρίκνωσης, ενώ για τις μικρές επιχειρήσεις που υπάρχει το «άγχος» ότι θα βρεθούν αντιμέτωπες με το ρίσκο, αναφέρει πως «ο επιχειρηματικός τομέας έχει αρκετούς βαθμούς ευελιξίας για να παρακάμψει, με αλλαγές στη μορφή εργασίας, το κόστος που θα επωμιστούν». Τις ίδιες απόψεις εκφράζουν και διεθνείς οικονομολόγοι.

Οπότε δεν κοστίζει και τίποτα στο κέρδος του κεφαλαίου αυτή η αλλαγή, παρά τις όποιες ενστάσεις του ΣΕΒ και ΓΣΕΒΕΕ που ζητούν φοροελάφρυνση για τις επιχειρήσεις μαζί με την αύξηση του κατώτατου μισθού. Σε αντίθεση με τους εργαζόμενους που παρατηρείται ότι το βιοτικό επίπεδο των χαμηλόμισθων μειώνεται αρκετά, καθώς το 53,6% των νοικοκυριών αδυνατούν να καλύψουν τις βασικές ανάγκες, όπως θέρμανση, ποσοστό διπλασιασμένο από την προ-κρίσης περίοδο και σίγουρα τα 40 επιπλέον ευρώ δεν θα αλλάξουν αυτή την κατάσταση ριζικά.

Τελικά, οι μόνοι πραγματικοί πανηγυρισμοί θα πρέπει να είναι από τις επιχειρήσεις και το κεφάλαιο που στις πλάτες των εργαζομένων θα συνεχίζουν να αυξάνουν τα κέρδη τους. Κανένας μνημονιακός νόμος δεν καταργήθηκε και αν πιστεύει η κυβέρνηση ότι με τέτοιες «ανάσες» θα σταματήσει τις διεκδικήσεις των εργαζομένων για αυξήσεις στους μισθούς με βάση τις πραγματικές ανάγκες, για μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, για την υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίες που θα προστατεύουν τους εργαζόμενους και δεν θα είναι προεκλογικό τρικ, την αντίσταση της νεολαίας που δεν αντέχει άλλο να δέχεται την άγρια εργασιακή εκμετάλλευση, είναι πολύ γελασμένη. Το δρόμο εξάλλου δείχνουν οι αγώνες των αδιόριστων εκπαιδευτικών, η διακλαδική απεργία από τα κάτω στις 1 Νοέμβρη, καθώς και η διοργάνωση εργατικής διαδήλωσης στις 16 Φεβρουαρίου στην Αθήνα από σωματεία του ιδιωτικού τομέα.

Αυτόν το δρόμο επιλέγουμε να ενισχύσουμε, ανεξάρτητα από τον εργοδοτικό συνδικαλισμό των ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ, για πραγματικές αυξήσεις και Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και ενάντια στην κυβερνητική κοροϊδία!