Ανακοίνωση του Συλλόγου Ερευνητών/-τριών και Εργαζομένων στην Έρευνα Ηρακλείου σχετικά με την αγωγή του Συλλόγου Ερευνητών ΙΤΕ
Το προηγούμενο διάστημα το νεοϊδρυθέν σωματείο μας στο χώρο της έρευνας (Σύλλογος Ερευνητών/-τριών και Εργαζομένων στην Έρευνα Ηρακλείου – ΣΕΕΕΗ) δέχθηκε μια άνευ προηγουμένου επίθεση από το Σύλλογο Ερευνητών του ΙΤΕ (ΣΥΛΕΡ), η οποία συμπυκνώνεται στο εκπρόθεσμο αίτημά του για παύση λειτουργίας και διαγραφής του σωματείου μας από το βιβλίο σωματείων του Πρωτοδικείου Ηρακλείου. Η αφορμή για αυτή την κίνηση είναι η χρήση του όρου ‘ερευνητής’ στο όνομα του σωματείου και η σύγχυση που ισχυρίζονται ότι δημιουργείται, τόσο από τη χρήση του όρου ‘ερευνητής’ όσο και από τη μερική ταύτιση στους σκοπούς των δύο σωματείων. Σύμφωνα με το αίτημά τους, ως ερευνητής μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται μόνο όποιος είναι εκλεγμένος σε θέση ερευνητή σε ερευνητικά ιδρύματα (ερευνητές βαθμίδας Α, Β, Γ). Να επισημάνουμε ότι ο συγκεκριμένος σύλλογος εγγράφει μόνο τους εκλεγμένους σε αντίστοιχες θέσεις ερευνητές και ειδικούς λειτουργικούς επιστήμονες του ΙΤΕ.
Θα θέλαμε να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα. Κατά πρώτον, είναι ξεκάθαρο ότι την ιδιότητα του ερευνητή δεν έχει μόνο όποιος έχει εκλεγεί σε αντίστοιχη θέση αλλά και αυτός που η εργασία του είναι η άμεση ενασχόλησή με την έρευνα με σκοπό την παραγωγή νέας γνώσης και καινοτομίας. Για παράδειγμα, πώς μπορεί να μην θεωρείται ερευνητής ένας άνθρωπος που έχει μεταπτυχιακό, διδακτορικό, διαδρομή για χρόνια ως μεταδιδάκτορας με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και κάνει αιτήσεις για χρηματοδότηση ή και για μονιμοποίηση; Ο σκοπός μας δεν είναι να οικειοποιηθούμε κάποιον τίτλο, αλλά αναφερόμαστε στην ιδιότητα που χαρακτηρίζει ένα σύνολο κόσμου στο χώρο της έρευνας και μέχρι πρότινος δεν είχε καμία δυνατότητα συνδικαλιστικής κάλυψης. Μια ιδιότητα που αναγνωρίζεται στην καθημερινότητά μας τόσο από τις συμβάσεις εργασίας που συνάπτουμε και από σειρά δημοσιών εγγράφων (συμβάσεις συνεργαζόμενων/ μεταδιδακτόρων/μεταπτυχιακών ερευνητών – έγγραφα έναρξης επαγγέλματος κλπ), όσο και από διεθνείς οδηγίες (Χάρτα του Ερευνητή). Κατά συνέπεια, αυτό που μας προβληματίζει είναι το γεγονός ότι τα μέλη του ΣΥΛΕΡ, που αποδέχονται την παρούσα κατάσταση (και εναρμονίζονται με ευρωπαϊκές οδηγίες που αναγνωρίζουν ως ερευνητή ακόμα και τον μεταπτυχιακό φοιτητή) προσβλήθηκαν ξαφνικά από το όνομά μας. Επίσης, μας προβληματίζει το γεγονός ότι στο νέο νόμο για την έρευνα (ν. 4386/2016), ο οποίος αποτελεί και την κύρια επιχειρηματολογία του ΣΥΛΕΡ σχετικά με το ζήτημα, έχει τροποποιηθεί το άρθρο 18 του ν.4310/2014 και οι μεταδιδάκτορες που χαρακτηρίζονταν ως «ερευνητές», πλέον χαρακτηρίζονται απλά ως «συνεργάτες».
Δεύτερον, θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι το σωματείο μας είναι ένα κλαδικό σωματείο που δεν αφορά μόνο τον κόσμο του ΙΤΕ, αλλά όπως ορίζει και το καταστατικό, αφορά «όλους τους ενεργά συμμετέχοντες στην επιστημονική ερευνητική δραστηριότητα του νομού Ηρακλείου». Παράλληλα δεν εγγράφει τους ερευνητές βαθμίδας και τα μέλη ΔΕΠ, οι οποίοι αφενός μεν έχουν συνδικαλιστικό φορέα και αφετέρου αποτελούν τους προϊστάμενούς μας στον εργασιακό μας χώρο. Ο σύλλογός μας ήρθε να καλύψει το συνδικαλιστικό κενό που υπάρχει στα ερευνητικά και πανεπιστημιακά ιδρύματα του νομού Ηρακλείου και να προασπίσει τα συμφέροντα εκατοντάδων ανθρώπων που συμμετέχουν ενεργά στην ερευνητική δραστηριότητα, χωρίς συγκεκριμένα εργασιακά και μισθολογικά δικαιώματα, χωρίς να αναγνωρίζεται η σχέση εξαρτημένης εργασίας που διατηρούν με το εκάστοτε Ίδρυμα, που έχουν κύρια μορφή απασχόλησης τα μπλοκάκια, και που συχνά δεν πληρώνονται επειδή χαρακτηρίζονται ως φοιτητές (μεταπτυχιακοί- υποψήφιοι διδάκτορες). Μας προβληματίζει που ένας σύλλογος, ο οποίος αποτελείται από τους επιβλέποντες – προϊστάμενούς μας, στρέφεται εναντίον μας δικαστικά με αίτημα τη διάλυσή μας. Αυτή τους η κίνηση ουσιαστικά δείχνει ότι ενοχλούνται από την ως τώρα δράση του σωματείου μας και γι’ αυτό θεωρούμε ότι στην ουσία θέτουν ζήτημα μη ύπαρξης του σωματείου μας. Ενός σωματείου το οποίο μέσα στους 7 μήνες της επίσημης λειτουργίας του, έχει γράψει αρκετά μέλη, δραστηριοποιείται απέναντι στα προβλήματα που υπάρχουν στο χώρο εργασίας μας και προτάσσει ότι τα ατομικά δικαιώματα κατακτούνται και υπερασπίζονται μέσα από συλλογικές διεκδικήσεις – αγώνες. Ένα σωματείο που δε θεωρεί ότι τα προβλήματα στο χώρο της έρευνας είναι αποκομμένα από τα συνολικότερα προβλήματα της κοινωνίας και για το λόγο αυτό συντονίζει τη δράση του με άλλα σωματεία και προχωράει σε κινητοποιήσεις.
Ο ΣΕΕΕΗ συγκροτήθηκε σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για το χώρο της έρευνας. Η κρατική υποχρηματοδότηση και η εξάρτηση από τα ΕΣΠΑ και τα ανταγωνιστικά προγράμματα, είχαν σαν αποτέλεσμα τον προηγούμενο Δεκέμβρη (όταν έληξαν όλα τα προγράμματα ΕΣΠΑ) μεγάλη μερίδα του κόσμου να αναγκαστεί να αποχωρήσει ή να συνεχίσει να δουλεύει με πολύ λιγότερα χρήματα ή και αμισθί. Παρά τις εξαγγελίες της τωρινής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για ενίσχυση της έρευνας, βλέπουμε τους συναδέλφους μας να αναγκάζονται να φύγουν για το εξωτερικό για να βρουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας. Το μέγεθος του εγχώριου επιστημονικού δυναμικού έχει συρρικνωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, με άμεσο αντίκτυπο στην έρευνα που παράγεται στη χώρα. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι ζούμε σε μια εποχή που οι ανάγκες της κοινωνίας για έρευνα/ τεχνολογία/ εφαρμογές είναι μεγάλες. Είναι μεγαλύτερες από το προσωπικό που τις καλύπτει. Για αυτό και ο ΣΕΕΕΗ αγωνίζεται για αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και δικαιώματα, για συμβάσεις εργασίας σε όλο το ερευνητικό/ τεχνικό/ διοικητικό/ βοηθητικό προσωπικό, για περισσότερες θέσεις μόνιμου προσωπικού. Έχοντας στο μυαλό μας τόσο τον κοινωνικό ρόλο που παίζουν η έρευνα και τα επιτεύγματα της, όσο και τις ανάγκες όσων εργάζονται για την παραγωγή αυτών.
Αναγνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει πλήρης ταύτιση στις διεκδικήσεις των μελών του συλλόγου μας και αυτών των ερευνητών βαθμίδας και των μελών ΔΕΠ. Πάρα ταύτα, μέσα στις συνθήκες που διαμορφώνονται σήμερα, είναι απολύτως αναγκαία η κοινή δράση και ο αγώνας των εργαζόμενων στα ερευνητικά κέντρα και ιδρύματα (διοικητικών, τεχνικών, μεταπτυχιακών, υποψηφίων διδακτόρων, post doc, ερευνητών, καθηγητών), ενάντια στην πολιτική που υλοποιείται. Κανένας μας δε θέλει κλειστά εργαστήρια, απλήρωτους εργαζόμενους, 3μηνες συμβάσεις και ανασφάλεια. Κανένας δε θεωρεί ότι η παρούσα κατάσταση ευνοεί την ανάπτυξη της έρευνας ώστε να καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες. Θεωρούμε λάθος την επιλογή της δικαστικής οδού για την επίλυση μιας διαφοράς σε κοινό εργασιακό χώρο. Σε αυτή τη βάση καλούμε το ΣΥΛΕΡ να ανακαλέσει το αίτημα ανακοπής του Συλλόγου μας. Σημασία δεν έχει το πώς οι νόμοι ορίζουν τον ερευνητή, αλλά το ποιός κατ’ ουσίαν παράγει την έρευνα και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτή πραγματοποιείται. Για αυτό πρέπει όλοι οι φορείς στο χώρο της έρευνας να συμβάλλουμε ώστε να πετύχουμε αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας για όλο τον κόσμο που στελεχώνει αυτό το χώρο, με την προοπτική ότι η εργασία μας να μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες της κοινωνίας.
Ο σύλλογος μας θα συνεχίσει να λειτουργεί και να αγωνίζεται για την αναγνώριση της ιδιότητας μας και κυρίως για δικαιώματα και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας.
- Καλούμε τους συναδέλφους μας στα ερευνητικά κέντρα και ιδρύματα να γίνουν μέλη στο ΣΕΕΕΗ ώστε να δυναμώσει και να μπορεί να διεκδικεί- απαιτεί-υπερασπίζεται τα εργασιακά δικαιώματα των μελών του.
- Καλούμε σωματεία και συλλόγους που δραστηριοποιούνται στους χώρους μας αλλά και σε άλλους εργασιακούς χώρους, να στηρίξουν τον ΣΕΕΕΗ όχι μόνο στην επίθεση που δέχτηκε από τον ΣΥΛΕΡ αλλά και στη διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων μας.